ο εραστής της Βόρειας Κίνας

οι εικόνες που προτείνονται παρακάτω θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν σαν "σημεία στίξης" μιας ταινίας που ενδεχομένως κάποτε γυριστεί με βάση το βιβλίο "ο εραστής".σε καμιά περίπτωση οι εικόνες αυτές-ας τις πούμε πλάνα τομής-δεν θα'πρεπε να "απολογούνται" για την ιστορία ή να την προεκτείνουν ή να την εικονογραφούν.ας κατανεμηθούν μέσα στην ταινία ανάλογα με τη θέληση του σκηνοθέτη χωρίς όμως να παίζουν κανέναν αποφασιστικό ρόλο στην ιστορία.οι εικόνες που προτείνονται θα μπορούσαν να γυριστούν οποιαδήποτε στιγμή τη νύχτα τη μέρα την εποχή της ξηρασίας την εποχή των βροχών.και τα λοιπά.τις εικόνες αυτές τις βλέπω σαν μια εξωτερική διάσταστη της ταινίας σαν μια "χώρα" τη χώρα των ανθρώπων του βιβλίου.και μόνον της ταινίας δίχως κανέναν άλλο συσχετισμό.
μερικά παραδείγματα λοιπόν αυτών που είπαμε πλάνα τομής:

ένας ουρανός γαλάζιος διάσπαρτος μαρμαρυγές

η απεραντότητα ενός άδειου ποταμού μέσα σε μια άδηλη μια ασαφή νύχτα

η μέρα που ανατέλλει πάνω απ'το ποτάμι.πάνω απ'το ρύζι.πάνω απ'τους ίσιους και άσπρους δρόμους που διασχίζουν τη μεταξένια απεραντότητα του ρυζιού.

ακόμα ένας ποταμός σ'όλο του το πλάτος πελώριος.το μόνο που μένει ακίνητο είναι το τοπίο με τις πράσινες όχθες του.ανάμεσά τους το ποτάμι κινείται προς τη θάλασσα.ολόκληρο.ΑΠΕΡΑΝΤΟ

οι δρόμοι της γαλλικής Κοχινκίνας στα 1930:

οι ίσιοι και λευκοί δρόμοι σ'όλο τους το μήκος με κάρα που τα σέρνουν βουβάλια και τα οδηγούν παιδιά

ένα ποτάμι ιδωμένο από πιο ψηλά.να διασχίζει την απέραντη πεδιάδα του Καμάου.η λάσπη.

η μέρα που σβήνει τ'αστέρια τ'ουρανού

μια μέρα μ'ένα άλλο γαλάζιο που εκπνέει

ανάμεσα στον ουρανό και τον ποταμό,ένα ατμόπλοιο της γραμμής.ταξιδεύει παράλληλα στις όχθες των απέραντων πράσινων ορυζώνων

το ατμόπλοιο μέσα στην κατακόρυφη βροχή του μουσώνα παρασυρμένο μέσα στους απέραντους πλημμυρισμένους ορυζώνες

η κατακόρυφη βροχή του μουσώνα και μόνο αυτή η κατακόρυφη αυτή βροχή να καλύπτει όλη την εικόνα.κατακόρυφη όπως σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου

το μουντό ποτάμι από πολύ κοντά.η επιφάνειά του.το δέρμα του.μέσα στη γύμνια της φωτεινής νύχτας(νύχτα ασαφής)

η βροχή.πάνω στους ορυζώνες.πάνω στο ποτάμι.πάνω στα χωριά με τις αχυροκαλύβες.πάνω στα χιλιόχρονα δάση.πάνω στις οροσειρές που κυκλώνουν το Σιάμ.πάνω στ'ανασηκωμένα πρόσωπα των παιδιών που την πίνουν

οι κόλποι του Ανάμ του Τονκίν του Σιάμ τραβηγμένοι από ψηλά

η βροχή που σταματά και αποτραβιέται από τον ουρανό.η διαφάνεια που την αντικαθιστά καθαρή σαν τον γυμνό ουρανό

γυμνός ουρανός

παιδιά και κίτρινοι σκύλοι που τα φυλάνε να κοιμούνται στον ήλιο μπροστά από τις άδειες αχυροκαλύβες

τα αμερικάνικα αυτοκίνητα των εκατομμυριούχων που κόβουν ταχύτητα μες στα χωριά λόγω των παιδιών

παιδιά σταματημένα που κοιτούν δίχως να καταλαβαίνουν

τα χωριά με τις ζόνγκες.τη νύχτα.

η μέρα.το πρωί.μέσα στη βροχή.

το παιχνίδι των παιδιών με τους κίτρινους σκύλους.το ανακάτωμά τους.η αξιολάτρευτη χάρη της κοινότητας

η χάρη επίσης που αναστατώνει των μικρών δεκάχρονων κοριτσιών που ζητιανεύουν πενταροδεκάρες στις αγορές των χωριών

θα μπορούσαν να παρέμβουν επίσης και προφορικά πλάνα:
φράσεις ευρείας χρήσης δίχως ιδιαίτερες συνέπειες για το φιλμ που αναφέρονται στη μυρωδιά του Δέλτα την ενδημική πανούκλα τη χαρά των παιδιών των σκύλων των ανθρώπων της εξοχής.βιετναμέζικα τραγούδια θα πρέπει να τραγουδιώνται[πολλές φορές το καθένα για να τα συγκρατήσουμε]χωρίς όμως να μεταφραστούν.όπως ακριβώς και στο Ίντια Σονγκ όπου το λαοτσιάνικο τραγούδι της ζητιάνας δεν μεταφράστηκε ποτέ.ούτε ένα τραγούδι δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως ακομπανιαμέντο[οι νυχτερινές μπουάτ πρέπει να'ναι σύμφωνες με την ευρωπαϊκή μόδα]

Μαργκερίτ Ντυράς














το ανεμόπτερο


πετώντας ψηλά ποτέ μια αλλαγή ίδιοι γαλάζιοι ουρανοί ποτέ τίποτε δεν άλλαξε μόνο αυτή με σένα ή όχι στο δεξί σου μπράτσο πάντα στο δεξί σου χέρι στην παρυφή του χωραφιού και πότε πότε στην απέραντη γαλήνη σαν ψίθυρος τόσο σβησμένος σ'αγάπησε δύσκολο να το πιστέψεις ίσως να το φαντάστηκες λίγο ώσπου ο χρόνος έφτασε στο τέλος

Σάμουελ Μπέκετ



Λα Αλάχ,ιλά Αλάχ


χαράζει.το τρένο μας έκοψε ταχύτητα.θα έχεις παρατηρήσει πως μια μέρα και μια νύχτα τώρα δεν κοιτάζω καθόλου από το παράθυρο.δεν κοίταξα ούτε μια φορά.μόνο εσένα.όλα μου τα ταξίδια έτσι.ταξιδεύω για να συναντήσω άνθρωπο ή μαζί με άνθρωπο.λέω λοιπόν πως ταξιδεύω σε άνθρωπο.ξέρω να ταξιδεύω σε άνθρωπο.αν ταξιδεύω μαζί αυτός είναι το ταξίδι μου.εσύ.μεγάλος ή μικρός έρωτας-και πάλι το ίδιο.η αληθινή μου αντίληψη έχει να κάνει μόνο με σένα.το τοπίο και με κλειστά μάτια μπορώ να στο περιγράψω.εσύ μου είσαι άγνωστος ακόμα.
Μαλβίνα Κάραλη


γιατί δε μιλάς για μένα?


Κύριε,δώστε μου ένα υπνωτικό

να κοιμηθεί λίγο έξω η έρημος


πέφτοντας η ζωή μου πάνω στη

ζωή των άλλων

αφήνει μια τρύπα


Όλα μένουν.

εγώ φεύγω.

Εσείς να δούμε τώρα


Λένα Διβάνη

Νύχτα μαγικιά

Νύχτα μαγικιά μια σκιά περνά
σκέψου τώρα τη φωνή που σου ’λεγε
ποτέ ποτέ μαζί
Βάδιζα σκυφτός ήσουν ουρανός
με των άστρων τη μουσική μού τραγουδάς
ποτέ ποτέ μαζί
Μάγισσα χλωμή το στερνό σου φιλί
ξεχασμένη μουσική
μια μαχαιριά
ποτέ ποτέ μαζί

λόγια:Γιάννης Θεοδωράκης
μουσική:Μίκης Θεοδωράκης
ερμηνεία:Γιάννης Πάριος






alif


Πότε πότε σε φτιάχνω προσωπικό μου ερωτομύστη ήρωα
Σε συντηρώ στις άκρες των περιθωρίων-σημείωση βιαστική
Την ώρα που το τρένο των δέκα περνά και σφυρίζει
Το βλέπω από τη γέφυρα να ξεμακραίνει
Με το επόμενο λέω θα φύγω για το Μαρμαρά καράβι είναι και το τρένο
Στην ακμή απρόσμενων ποιημάτων κι αν σε κυλίζω ρηματικά
Και μυροβλητικά την ώρα που ανάβεις το στριφτό σου στην Εθνική Οδό αμάραντος ή
συνοικιακό υπόγειο ολομέθυστος
Για ν’ αστράψεις σε προκαλώ αλλά εσύ δεν φέγγεις
Μόνο καις από τις αναθυμιάσεις σου παράγεται
Συνθετικό σκοτάδι χιλιομέτρων

Όταν τo alif θα χωρίσει από το αίμα του το σύμφωνο
Που δεν μπορώ να πω,μέσα στο χιτώνα σου
θα ξεκολλάνε οι σάρκες και θα βραχυκυκλώνεις φακίρης σε ηλεκτρικά καρφιά
Κι εγώ στην Αντιγόνη θα εγκιβωτίζω τα κύματα
Για να σε θυμάμαι επιτηδευμένα και να σε ξεχνάω ανύποπτα


Προνύμφη αφή και αράχνη όραση υφαίνουν ψηφιδωτά στο κρεβάτι
Αυλακώνουν με τα νύχια τους τη στάχτη που είναι παραδόξως ελαφρύτερη απ’τη σιωπή σου και στις ανανεωμένες μεθορίους σου
Μίσχοι πράσινοι και πέταλα από γιασεμιά τρέχω σε κάποιο στενό της πόλης βγάζοντας τα τακούνια μου
βαδίζοντας ακριτική και ξυπόλητη όλη την Ιπποκράτους και έχω τη λεβάντα στην τσέπη μου μαραμένη

Όσοι έχουν κοιμηθεί δίπλα μου τα καλοκαίρια
Ξέρουν πως θέλω τα χέρια τους στα μάτια μου


αναδημοσιευμένο




Δον Κιχώτης

photo by Φαίδρα Φις/Τήνος Ιούλιος 9

Μια ταινία δεν είναι όπως ένα βιβλίο,με τις σελίδες του όλες αριθμημένες και τη λέξη ΤΕΛΟΣ αναντίλεκτα γραμμένη στην τελευταία.
Όρσον Γουέλλες


Nύχτα,Με Χόρτασες


Μίλα,για όλες αυτές
τις μικρές χαρές της ζωής
τα μεθυσμένα τραγούδια,
μια βόλτα με αυτοκίνητο.
το μπάσκετ-μπωλ,
μίλα,τη νύχτα που ξαναβρίσκω
τον άρρωστό μου εαυτό
και πλημμυρίζω ουίσκι και
θανατικά οράματα
και θέλω να βάλω το κεφάλι
μέσα στο ποτήρι
φόρεσέ μου ξανά αυτό το
το τρελό κεφάλι και άσε με
να ξεχυθώ τα βράδια
με φίλους στα μπαρ,
μια κουβέρτα στα πόδια
κι ο θάνατος μπροστά στην τηλεόραση
το μπουκάλι μισογεμάτο
και το μυαλό αδειανό,
μίλα,γιατί έρχεται ξανά η νύχτα,
αυτή η νύχτα
που παίρνει το μωρό μου
και νιώθω όπως και πριν
χαμένος,αλλά με άλλο τρόπο τώρα,
με τον τρόπο των μεθυσμένων
που ξαναβρίσκουν
τις παλιές τους συνήθειες
και στέκονται ανίκανοι
μπροστά σ'ένα ποτήρι,μίλα γιατί είσαι
εσύ το μωρό μαζί κι η νύχτα
κι είμαι εγώ
αυτός που γονατίζει
σ'έναν όρκο και υπόσχεται
κραυγές και αγωνίες που πληγώνουν,
όνειρα και κλάμα,εγώ αυτός που σέρνεται,
γιατί έχω χάσει
τον πρωινό καφέ και το τραγούδι,
τις καλοκαιρινές διακοπές και άλλα,
και βουλιάζω,όλο και περισσότερο
βουλιάζω,ανίκανος να θέσω έναν όρο,
με σιγουριά
να αποφύγω τη νύχτα
που υπόσχεται και κλέβει
ανίκανος να κάνω κάτι άλλο
απ'αυτό που είμαι
ένα κομμάτι απ'αυτό που σβήνει
ένας τζώνη με πάγο
στην τρέλα της ημέρας,όπως
στο θάνατο ένα ρίγος,
και τέρμα βυθίζω το κεφάλι
στο μαξιλάρι ρε αντέχω
κουνούπι το διώχνω.

Γιάννης Τζώρτζης


δεκαπέντε ετών


7 η ώρα το βράδυ.Οκτώβριος


Ο ουρανός έχει χρώμα σκούρο μενεξεδί σημαδεμένο από κηλίδες λαμπερές.Τα πάντα είναι σκοτεινά.Ορίστε οι λάμπες,η φρίκη των χρηστικών πραγμάτων.Με καταπιέζουν.Η νύχτα που πέφτει σαν σκέπασμα μαύρο κλείνει την ελπίδα,την ορθάνοιχτη στη μέρα,απ'το να της ξεφύγει.Ορίστε η φρίκη των χρηστικών πραγμάτων,και η αϋπνία των πρώτων ωρών του βραδιού,την ώρα που επάνω από εμένα κάποιος παίζει βαλς και ακούω τον εκνευριστικό θόρυβο των πιατικών που τα μεταφέρουν σ'ένα διπλανό δωμάτιο...


Δεκαεπτά ετών.11 η ώρα το βράδυ.Οκτώβριος

Η λάμπα φωτίζει αμυδρά τις σκοτεινιές γωνιές της κάμαρής μου και εναποθέτει μεγάλο δακτύλιο εντόνου φωτός,όπου μπαίνουν,το χέρι μου,έξαφνα κεχριμπαρένιο,το βιβλίο μου,το γραφείο μου.Στους τοίχους μπλαβίζουν λεπτά νήματα σελήνης που μπήκαν από το ανεπαίσθητο τράβηγμα των κόκκινων υφασμάτων.Όλοι έχουν ξαπλώσει μες στο μεγάλο σιωπηλό διαμέρισμα...-Μισανοίγω το παράθυρο για να ξαναδώ μια τελευταία φορά τη γλυκιά πυρόχρωμη όψη,την ολοστρόγγυλη,της φίλης σελήνης.Ακούω σαν την ανάσα την ολόφρεσκη,την παγωμένη,όλων των πραγμάτων που κοιμούνται-το δέντρο απ'όπου σταλάζει φως κυανό-το όμορφο γαλάζιο φως που μεταμορφώνει μακριά μέσα από ένα ξέφωτο,σαν ένα τοπίο πολικό φωτισμένο ηλεκτρικά,τα πεζοδρόμια γαλάζια και χλωμά.Από πάνω εκτείνονται οι ατέλειωτοι γλαυκοί κάμποι όπου ανθίζουνε τα εύθραυστα άστρα...-Ξαναέκλεισα το παράθυρο.Ξάπλωσα.Η λάμπα τοποθετημένη πλάι μου πάνω σε μια εταζέρα,ανάμεσα από ποτήρια,μπουκαλάκια,δροσιστικά ποτά,μικρά βιβλία δεμένα πολύτιμα,επιστολές φιλικές ή ερωτικές,φέγγει ακαθόριστα στο βάθος η βιβλιοθήκη μου.Η θεία ώρα!Τα χρηστικά πράγματα όπως η φύση,τα μετέτρεψα σε ιερά,μη μπορώντας να τα νικήσω.Τα έντυσα με την ψυχή μου και με εικόνες προσωπικές ή μαγευτικές.Ζω σ'ένα άβατο,στο μέσο ενός θεάματος.Είμαι το κέντρο των πραγμάτων και το καθένα από αυτά που μου προξενεί αισθήσεις και συναισθήματα εκπληκτικά ή μελαγχολικά,που τα απολαμβάνω.Έχω μπροστά στα μάτια μου οράματα μαγευτικά.Είναι γλυκά μέσα σε τούτο το κρεβάτι...Αποκοιμιέμαι.


Μαρσέλ Προυστ

μτφρ:Ελένη Κόλλια




εμείς οι λίγοι










photos by Φαίδρα Φις και Pandiony/Tήνος Ιούλιος 09
είμαστε εμείς οι ονειροπαρμένοι
τρελοί της γης
με τη φλογισμένη καρδιά και τα έξαλλα μάτια
είμαστε οι αλύτρωτοι στοχαστές
και οι τραγικοί ερωτευμένοι
χίλιοι ήλιοι κυλούνε μεσ'στο αίμα μας
κι ολούθε μας κυνηγά το όραμα του απείρου
η φόρμα δεν μπορεί να μας δαμάσει
εμείς ερωτευτήκαμε την ουσία του είναι μας
και σ'όλους μας τους έρωτες
αυτήν αγαπούμε
είμαστε οι μεγάλοι ενθουσιασμένοι
κι οι μεγάλοι αρνητές
κλείνουμε μέσα μας τον κόσμο όλο
και δεν είμαστε τίποτα απ'αυτόν τον κόσμο
οι μέρες μας είναι μια πυρκαγιά
κι οι νύχτες μας ένα πέλαγο
γύρω μας αντηχεί το γέλιο των ανθρώπων
είμαστε οι προάγγελοι του χάους
Γιώργος Μακρής 1950


13


Ξέρω πως υπάρχουν ατέλειωτες ακρογιαλιές
και δέντρα μες στη θάλασσα
κι ο έρωτας είναι σπουδαίο πράμα.
Αλλά έπρεπε πρώτα να τελειώνουμε με τα γουρούνια.
Ήρθες εδώ και κάπνιζες κοιτώντας τα σανίδια.
Ήσουν αόριστος και μακρινός
κοκκίνιζες σαν τα κορίτσια
ούτε κουβέντα για όλα αυτά
ούτε κι εγώ σου μίλησα
σου'πα μόνο "μη χάνεσαι"
και συ μου'πες "ναι μωρέ"
κι έφυγες ξεχνώντας τα τσιγάρα σου.
Έδωσα μια κι εγώ
έτσι όπως έχω δει
να κάνετε οι άντρες
και τρύπησα με το δάχτυλο
πέρα για πέρα το πακέτο.
Δεν ήτανε η μάρκα μου "μωρέ".

απόσπασμα
Κατερίνα Γώγου
Τρία Κλικ Αριστερά
εκδ.Καστανιώτη 1978




ελάφια τρομαγμένα
είναι τα γράμματα
συστημένα
γυρίζουν πίσω
σ'ένα χρόνο μονόστροφο

βάζω μια κινητή απόστροφο