"στη Σέριφο ήσουν πουλί..."

Η Σέριφος συνδέθηκε με τη μυθική μορφή του Περσέα, τον οποίο έφερε εδώ η θάλασσα κλεισμένο σε ξύλινη λάρνακα, όπου τον είχε βάλει μαζί με τη μητέρα του, Δανάη, ο παππούς του Ακρίσιος, μυθικός βασιλιάς του Άργους, φοβούμενος την επαλήθευση του χρησμού ότι θα τον σκότωνε ο εγγονός του.Από τη Σέριφο ξεκίνησε η περιπλάνηση του Περσέα, ο οποίος υποσχέθηκε ως γαμήλιο δώρο στο βασιλιά της Σερίφου Πολυδέκτη την κεφαλή της Μέδουσας. Ως πρώτοι κάτοικοι του νησιού-το όνομά του, με εξαίρεση την περίοδο της Φραγκοκρατίας, παρέμεινε αναλλοίωτο από την αρχαιότητα, (πιθανόν να προήλθε από τη λέξη στέρφος= άγονος)-αναφέρονται Αιολείς από τη Θεσσαλία. Η Σέριφος εποικίστηκε πιθανώς τον 7ο αιώνα π.Χ. από Ίωνες της Αττικής και γνώρισε ακμή κατά τους Κλασικούς Χρόνους. Αποτέλεσε μέλος της Α’ και της Β’ Αθηναϊκής Συμμαχίας και υπήχθη στους Σπαρτιάτες, τους Μακεδόνες και τους Πτολεμαίους της Αιγύπτου. Υπήρξε τόπος εξορίας αντιφρονούντων Ρωμαίων,(το άγονο έδαφος του νησιού δεν συνηγορούσε στην καλή του φήμη, σε σημείο που και οι Έλληνες πίστευαν πως ακόμα και οι βάτραχοι της Σερίφου ήταν άφωνοι, κι έτσι η φράση που επικράτησε «Σερίφιος βάτραχος» σημαίνει τον πολιτικό το στερημένο εξυπνάδας και εκείνον που υστερούσε σε ρητορική ικανότητα.) ενώ από τον 14ο αι. Περιήλθε στην κυριαρχία των Ενετών και γνώρισε οικονομική άνθηση χάρη στην αξιοποίηση των μεταλλείων της. Έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1821 και απελευθερώθηκε μαζί με τις άλλες Κυκλάδες. Η νεότερη ιστορία της Σερίφου σημαδεύτηκε από τις μεταλλευτικές δραστηριότητες. Στην εξόρυξη σιδηρομεταλλευμάτων κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αι ενεπλάκησαν κορυφαία ονόματα της μεταλλευτικής βιομηχανίας εκείνης της εποχής-πρωταγωνιστικός υπήρξε ο ρόλος της οικογένειας Γρώμαν-και δεν είναι υπερβολή να υποστηριχτεί ότι επί έναν αιώνα-ως το 1964- η Σέφιφος ζούσε από τα μεταλλεία της.

Με συνεχή κατοίκηση από την αρχαιότητα, η Χώρα αναπτύσσεται αμφιθεατρικά στις πλαγιές του λόφου που δεσπόζει πάνω από τον όρμο του Λιβαδιού. Επί Φραγκοκρατίας χτίστηκε στην κορυφή του λόφου-εδώ βρισκόταν ο αρχικός πυρήνας κατά την αρχαιότητα-το Κάστρο, τυπικό δείγμα αιγαιοπελαγίτικου οχυρωμένου οικισμού, με πυκνή και πολύπλοκη δόμηση. Στα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια άρχισε η επέκταση της Χώρας έξω από το Κάστρο, με πυκνή και εδώ δόμηση. Κάτασπρα γραφικά σπίτια, χτισμένα με κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, ανεμόμυλοι, στενά ασβεστωμένα λιθόστρωτα συνθέτουν μια γοητευτική εικόνα. Από το Κάστρο η θέα είναι εκπληκτική, αγναντεύοντας τη Χώρα από ψηλά, τον κάμπο, το λιμάνι και το νησάκι Βους. Η Χώρα έχει 357 κατοίκους.

Λένε ότι τα βουνά της Σερίφου ορθώνονται σαν τολμηρές σκέψεις. Ξερό βραχώδες τοπίο με όνομα που φαίνεται ότι του ταιριάζει γάντι. Τα χρώματα του νησιού, το μπλε, το γκρίζο και το ανοιχτό πράσινο. Οι ταράτσες των σπιτιών παλιά αποτελούνταν από ένα στρώμα καλάμια, φύκια κι ένα στρώμα χώμα. Έτσι, κάθε εποχή ζωντάνευαν σαν μικροί κήποι.
Η Σέριφος, αν και φαινομενικά άγονη, διαθέτει ενδιαφέρουσα χλωρίδα: αγριολούλουδα, μυρωδικά και φαρμακευτικά βότανα, βελανιδιές και κάποιες κατάφυτες με πικροδάφνες ρεματιές και ρυάκια.

Η Σέριφος είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο όμορφα και πιο γοητευτικά νησιά των Κυκλάδων. Τα παραδοσιακά λευκογάλανα σπίτια, το ξερό βραχώδες τοπίο και οι πολλές και καλές αμμουδιές, σε συνδυασμό με την πλούσια ιστορία, συνθέτουν ένα σκηνικό που σε συγκινεί.






Δέκα Λόγοι για να ταξιδέψετε στη Σέριφο:

1. Για να επισκεφτείτε το Μεγάλο Λιβάδι όπου θα συναντήσετε τα απομεινάρια από το μεταλλευτικό παρελθόν της Σερίφου. Η ακμή της οικονομικής αυτής δραστηριότητας ξεκίνησε το 1880, διακόπηκε με τις αιματηρές απεργίες του 1916 και τελείωσε οριστικά το 1964, με το κλείσιμο των μεταλλείων. Εκεί θα δείτε τα παλιά κτίρια των ορυχείων, την εξέδρα φόρτωσης, τα βαγονέτα, τις στοές και το ωραίο νεοκλασικό κτίριο της διοίκησης, με τους μεγάλους φοίνικες της εταιρείας «Σέριφος-Σπηλιαζέζα», δίπλα στα αρμυρίκια της παραλίας.
2. Για να περπατήσετε στα στενά της Χώρας και να βλέπετε από παντού θάλασσα. Είναι ένας από τους πιο όμορφους οικισμούς των Κυκλάδων. Στα στενά του θα διακρίνεται τα πατάρια και τα πορτοπαράθυρα, τις καμάρες, τις αυλές, τα κατωστέγια και ολόγυρα-στα χωράφια- τα κλεφτοκέλια, τα μητάτα, τους ερημικούς περιστεριώνες και τα ασπρογάλανα ξωκλήσια. Στην Πάνω Πιάτσα βρίσκεται το νεοκλασικό Δημαρχείο, καθώς και η μητρόπολη του Αγίου Αθανασίου. Αξίζει να δείτε τόσο το νεοκλασικό κτίριο του Ισπανικού Προξενείου όσο και τα δύο μουσεία-Αρχαιολογικό και Λαογραφικό- στην Κάτω Χώρα.
3. Για να κολυμπήσετε στην Ψιλή Άμμο. Η Σέριφος φημίζεται για τις πολλές και καλές αμμουδιές της, που καμιά όμως δεν συγκρίνεται μ’αυτήν. Τα νερά της είναι ρηχά και ήσυχα στο καλοκαιρινό μελτέμι(εκτός από τους ανατολικούς ανέμους) και η άμμος είναι άσπρη και λεπτή σαν ζάχαρη. Εδώ οι βουτιές δεν τελειώνουν ποτέ. Για να βρείτε την παραλία θα ακολουθήσετε το δρόμο από το Λιβάδι προς Αυλόμωνα.
4. Για να ανεβείτε στο Κάστρο, στην κορυφή της Χώρας. Ο βράχος κατοικείται εδώ και σχεδόν 3000 χρόνια. Δεν πρόκειται για κάποιο βυζαντινό ή ενετικό κάστρο-αν και υπάρχουν απομεινάρια επάλξεων. Τα σπίτια είναι χτισμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίζουν ένα είδος τείχους. Στην κορυφή βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου, απ’όπου η θέα είναι εντυπωσιακή!
5. Για να πάτε στο χωριό Παναγιά. Το χωριό είναι γραφικό και διαθέτει μερικά παμπάλαια μαγαζάκια, όπως το μπακάλικο του Βήτου. Στη δροσερή πλατεία θα συναντήσετε την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που χρονολογείται από τον 10ο αι. Μάλιστα , η πλατεία κάποτε αποτελούσε την αυλή της μονής που υπήρχε εκεί.
6. Για να επισκεφτείτε τη Μονή Ταξιαρχών. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Γαλανή και πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα και αρχιτεκτονικά ενδιαφέροντα κυκλαδίτικα μοναστήρια. Χτίστηκε το 1572 κι έχει φρουριακή μορφή και πολεμίστρες, λόγω του ότι διέθετε μεγάλο πλούτο από την εποχή των Βενετών. Στο καθολικό της σώζονται τοιχογραφίες του Εμμανουήλ Σκορδίλη, ενώ υπάρχουν και ενδιαφέρουσες φορητές εικόνες της Κρητικής Σχολής.
7. Για να δείτε το περίφημο ξωκλήσι του Άη Γιάννη του Θεολόγου, λίγο πιο κάτω από το Κάστρο, στη Χώρα. Στα πεζούλια έξω από το ναό υπήρχαν κάποτε στη σειρά ρωμαϊκά γλυπτά: μαρμάρινοι ανδρικοί κορμοί, που πλέον φιλοξενούνται στο αρχαιολογικό μουσείο του νησιού. Μέσα στην εκκλησία, την ξύλινη οροφή στηρίζει ένα παλιό κατάρτι που φέρει ακόμα τις τροχαλίες του, ενώ σε μια άκρη υπάρχουν ακόμα κομμάτια από αρχαίες κολώνες. Κάτω από αυτήν τη εκκλησία, λέγεται πως είναι θαμμένο το κεφάλι της Μέδουσας, που έφερε ο Περσέας στη Σέριφο.
8. Για να απολαύσετε τις διαδρομές στη νότια Σέριφο(ανάμεσα στο Μεγάλο Λιβάδι και Λιβαδάκια). Εξαιρετική η εμπειρία του να οδηγήσετε ως την Παναγία την Ακρωτηριανή και τον κάβο του Κύκλωπα, να περάσετε από τον Κουταλά και να συνεχίσετε ως τον φάρο στον Κάβο Σπαθί. Τα ερημικά τοπία με τις απότομες ακτές, πάνω από τη θάλασσα, ορίζουν την απόλυτη κυκλαδίτικη γοητεία.
9. Για να κολυμπήσετε στις περίφημες αμμουδιές της Σερίφου: στον Άη Σώστη με τις δυο αμμουδερές παραλίες και τα αρμυρίκια, στο Μεγάλο Λιβάδι, σε έναν πλατύ και αμμουδερό κόλπο, στον Κουταλά με ψιλό βότσαλο, στο Γάνεμα και στη Βαγιά, δύο πολύ όμορφες παραλίες, ακριβώς δίπλα από τον Κουταλά., στο πιο ερημικό μέρος. Μία από τις πιο όμορφες αμμουδιές της Σερίφου, με το απέραντο μπλε και τη ζεστή άμμο, είναι και το Καλό Αμπέλι στον Αβεσσαλό.
10. Για να δείτε από κοντά τα υπέροχα και τόσο ταιριαστά με το κυκλαδικό τοπίο ξωκλήσια. Ξεχωρίζουν η Αγία Ειρήνη του Κουταλά, ο Άγιος Ιωάννης του Σκλαβογιάννη, η Αγία Τριάδα στο Μέγα Χωριό, η Κοίμηση της Θεοτόκου στην Παναγιά, η Αγία Θέκλα στη Λιόμαντρα, η Παναγία η Καμαρωτή και η Παναγία η Σκοπιανή στον Κένταρχο.

Θα μεταβείτε από το λιμάνι του Πειραιά ακτοπλοϊκώς. Λιμεναρχείο: 210-4226000.
Έχετε να επιλέξετε ανάμεσα σε αρκετά ξενοδοχεία, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια είναι ακόμα μια επιλογή. Ωστόσο, πολύ δημοφιλές είναι και το κάμπινγκ Κοράλλι.
Θα βρείτε ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά και διάφορους μεζέδες, ένα φοβερό ρακάδικο τον Καραβόμυλο ενώ στο Μεταλλείο, το ιστορικό ροκάδικο της Σερίφου, στο Λιβάδι, θα δοκιμάσετε γκουρμέ γεύσεις.

Πληροφορίες από το περιοδικό Διακοπές, από την εγκυκλοπαίδεια Δομή
Και από τα τεύχη 23 και 34 του περιοδικού Passport.