-22 Μαρτίου: Στο πανεπιστήμιο της Ναντέρ αρχίζουν ταραχές,με βασικό αίτημα των φοιτητών το δικαίωμα να επισκέπτονται τους κοιτώνες των συμφοιτητριών τους.Περίπου 150 φοιτητές κατέλαβαν ένα από τα κτίρια της διοίκησης.Η αστυνομία αντιδρά βίαια.Οι καταλήψεις συμπαράστασης και άλλων πανεπιστημίων και οι απεργίες ακολούθησαν σαν χιονοστιβάδα.
-12 Απριλίου:Δολοφονική απόπειρα σε βάρος του Ρούντι Ντούτσκε στη Γερμανία.Ακολούθησαν διαδηλώσεις υποστήριξης στη Γαλλία.Η αντίδραση της αστυνομίας γίνεται όλο και πιο βίαιη.
-3 Μαίου:Στη Σορβόννη πραγματοποιείται πολιτική εκδήλωση,την οποία ο Πρύτανης απαγόρευσε.Η αστυνομία συλλαμβάνει τους συγκεντρωμένους.Έγιναν 600 συλλήψεις και δεκάδες φοιτητές τραυματίστηκαν.
-10 Μαίου:Η 10η Μαίου είναι η "νύχτα των οδοφραγμάτων".Οι φοιτητές κλείνουν όλες τις προσβάσεις προς τη Σορβόννη.Τα ειδικά σώματα ασφαλείας(CRS)κατέλαβαν 60 οδοφράγματα και πραγματοποίησαν εκατοντάδες συλλήψεις.Την επόμενη μέρα τα εργατικά συνδικάτα καλούν σε γενική απεργία.
-13 Μαίου:Η 24ωρη απεργία ενώνει εργάτες και φοιτητές.Ένα εκατομμύριο άνθρωποι κατεβαίνουν στους δρόμους του Παρισιού για να διαδηλώσουν.
-15 Μαίου:Καταλαμβάνεται το θέατρο Οντεόν από 2.500 φοιτητές,αλλά και το εργοστάσιο της Ρενό από εργαζομένους.Την επόμενη εβδομάδα ξεσπά γενική απεργία 9 εκατομμυρίων απεργών.
-18 Μαίου:Σε συνέλευση στην υπό κατάληψη Σορβόννη αποφασίζεται από τους Έλληνες φοιτητές του Παρισιού η κατάληψη του Ελληνικού Περιπτέρου στην Πανεπιστημιούπολη.
-27 Μαίου:Υπογράφονται οι συμφωνίες της Γκρενέλ.Οι συμφωνίες προβλέπουν αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 25%,αύξηση ημερομισθίων κατά 10% και μείωση ωραρίου εργασίας.Οι όροι δεν ικανοποιούν την εργατική τάξη και οι απεργίες συνεχίζονται.Ο Ντε Γκολ ανακοινώνει τη διάλυση της Βουλής.
-29 Μαίου:Ο Ντε Γκολ εξαφανίζεται.Εμφανίζεται πάλι στις 6μ.μ,οπότε γίνεται γνωστό ότι είχε ταξιδέψει στη Γερμανία για συνομιλίες με τον στρατηγό Μασί.Η συμβολική αυτή κίνησή του,αλλά και το κάλεσμα για υποστήριξή του είχε ως αποτέλεσμα τη συσπείρωση των οπαδών του.Στο πλαίσιο αυτό,πραγματοποιείται η αντι-διαδήλωση του ενός εκατομμυρίου αστών.
-30 Ιουνίου:Μετά τη διάλυση της Βουλής,στις 30/5,ο Ντε Γκολ δημιουργεί ένα νέο κόμμα,την Ένωση για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας,το οποίο αναδείχτηκε στον μεγάλο νικητή των εκλογών.
από την εφημερίδα:"το Έθνος της Κυριακής"
Μάης του '68
Ο Μάης που ξάφνιασε τον κόσμο...
Ο Μάης πουλάει.Ο Μάης επίσης,πουλιέται.Σε μικρές και μεγάλες δόσεις τώρα είναι η ώρα της μεγάλης δόσης,της στρογγυλής 40ετίας.Σαράντα χρόνια είναι η απόσταση ασφαλείας για να πάρει ένα γεγονός μια κάπως οριστική κατάταξη στις γραφές της Ιστορίας.Πέντε πράγματα κάνουν ξεχωριστό το φαινόμενο που σάρωσε τον πλανήτη τη δεκαετία του '60,με αποκορύφωμα το 1968.Πρώτον,η θεαματική εισβολή της νεολαίας στο πολιτικό προσκήνιο.Δεύτερον,το γεγονός ότι ο "ιός" της αμφισβήτησης-με διαστάσεις εξέγερσης σε αρκετές περιπτώσεις-έπληξε όλα τα μπλοκ της ψυχροπολεμικής γεωπολιτικής ισορροπίας,αν και όχι ομοιόμορφα.Τρίτον,το γεγονός ότι η πολιτική αναταραχή δεν ακολούθησε το σχέδιο καμιάς "Διεθνούς",δεν υπάκουσε σε καμιά "επαναστατική ημερήσια διάταξη",ούτε στο περιεχόμενο ούτε στις μορφές.Οι μειοψηφίες έδωσαν τον τόνο,αιφνιδιάζοντας τόσο τα κόμματα της εξουσίας όσο και της επίσημης Αριστεράς.Τέταρτον,ότι η εξέγερση είχε έναν χαρακτήρα καθολικό,δεν αφορούσε μόνο τις σχέσεις εξουσίας,πολιτικής,οικονομικής,αλλά ολόκληρο το μεταπολεμικό σύστημα αξιών.Την κουλτούρα,τις συμπεριφορές,την τέχνη,την αισθητική,τον τρόπο ζωής,το στιλ,τα γούστα,τη μόδα,τις μουσικές.Πέμπτον,ότι η νεανική δημιουργικότητα έσπασε τα κλισέ του καθωσπρεπισμού,επιφέροντας μια θεαματική απελευθέρωση στη σκέψη,στην έκφραση,στον λόγο,μ'έναν τρόπο που σοκάρισε την καταπονημένη γενιά του πολέμου και της ανασυγκρότησης.
Η νεανική εξέγερση που παίρνει συμβολικά το όνομα "Μάης '68" είναι ένα φαινόμενο που διατρέχει όλη τη δεκαετία του '60.[...]
Ο Μάης πουλάει και πουλιέται λοιπόν.Και γοητεύει ανεξήγητα.Πού οφείλεται αυτό?Ενδεχομένως στο γεγονός ότι "του '60 οι εκδρομείς",η γενιά που πρωταγωνίστησε στα γεγονότα,είναι σήμερα στα πράγματα κι έχει κάθε λόγο να συντηρεί αυτάρεσκα το μύθο της.Αλλά αυτό μάλλον αδικεί και τη γενιά και τα γεγονότα.Όπως την αδικεί και κάθε άλλος πρόχειρος μύθος.Ότι η γενιά που θέλησε "να τολμήσει το αδύνατο" βολεύτηκε μια χαρά στους θώκους της εξουσίας.Αλλά αυτό δεν ισχύει.Οι πρωταγωνιστές,αλλά και οι κομπάρσοι αυτού του πολύχρωμου κινήματος,διασκορπίστηκαν σε όλο το κοινωνικό σύμπαν,τροφοδότησαν κάθε τάξη και πολιτικό χώρο.Όπως συμβαίνει με κάθε γενιά.Άλλοι συναλλάχτηκαν με την εξουσία.Άλλοι έπνιξαν τον πόνο τους στα εκατομμύρια.Άλλοι στα ναρκωτικά.Άλλοι εκτράπηκαν σε αιματηρά αδιέξοδα.Άλλοι πέθαναν σε λευκά κελιά.Άλλοι εξαγόρασαν την ελευθερία τους με "δηλώσεις μετανοίας".Άλλοι επέλεξαν την ασφάλεια των κομμάτων εξουσίας.Κι άλλοι παραμένουν πιστοί στα παρηκμασμένα "γκρουπούσκουλα" που δημιούργησαν.Άλλοι ιδιώτευσαν.Κι άλλοι παραμένουν δραστήρια "πολιτικά ζώα" μ'ένα τρόπο διαφορετικό,τροφοδοτώντας όλα τα νέα κοινωνικά κινήματα και τον ανθρωπιστικό ακτιβισμό που είναι η πιο πολύτιμη κληρονομιά του Μάη.
δημοσιευμένο στον "Κόσμο του Επενδυτή"
του Τάκη Κατσιμάρδου
Μαζί με τα σύνθετα ερωτήματα που θέτει ο "Γαλλικός Μάης" και ξαναθέτει 40 χρόνια μετά,προβάλλει κι ένα κατ'εξοχήν ελληνικό:ποια ήταν η απήχηση της εξέγερσης στα καθ'ημάς?Δυστυχώς,συστηματοποιημένες και τεκμηριωμένες απαντήσεις τουλάχιστον,έως τώρα δεν έχουν επιχειρηθεί.Ούτε από την πανεπιστημιακή κοινότητα...Παρ'όλα αυτά,έχουν διατυπωθεί στα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει,διάφορες απαντήσεις από διαφορετικούς δρόμους προσέγγισης.Ο Μάης παραλληλίστηκε με ελληνικά γεγονότα,που ξεκινούν από τα Δεκεμβριανά του 1944 και φτάνουν ως τα τέλη του 20ού αιώνα.Απλουστευμένα θα μπορούσαν να συνοψιστούν:
1.Κατέφτασε καθυστερημένα στη χώρα μας,λόγω της δικτατορίας.Κάτι παρόμοιο συνέβη και σε άλλα δυτικοευρωπαϊκά κράτη,που είχαν παράλληλες πορείες(δικτατορίες στην Ισπανία και Πορτογαλία).Στην Ελλάδα ο Μάης εκδηλώθηκε το 1973.Σορβόννη και Καρτιέ Λατέν συνιστούσαν το Πολυτεχνείο,τα οδοφράγματα και οι συγκρούσεις της εξέγερσης του Νοέμβρη.Μικρογραφία του λίγο νωρίτερα-Φεβρουάριος 1973-ήταν η κατάληψη της Νομικής Σχολής.
2.Δεν ήταν όψιμος,αλλά πρώιμος ο Γαλλικός Μάης στην Ελλάδα.Τα Ιουλιανά του 1965 είχαν προκαλέσει"επαναστατική κατάσταση",παρόμοια με κείνη στη Γαλλία.Παρά το γεγονός ότι στη μια περίπτωση τα αιτήματα ήταν για μια ολοκληρωμένη αστική δημοκρατία και στην άλλη,αντιεξουσιαστικά,οι ομοιότητες ήταν αρκετές και ουσιαστικές.
3.Η ένδοξη και μαχητική παράδοση του προδικτατορικού κινήματος,ενισχυμένη από τη διεθνή παράδοση του Γαλλικού Μάη,θα είναι η βάση πάνω στην οποία θ'αναπτυχθεί το αντιδικτατορικό κίνημα στα πανεπιστήμια,αρχής γενομένης από τα τέλη του 1958-κηδεία Παπανδρέου-.
4.Δεν μπορούσαν τότε να υπάρξουν άμεσες επιπτώσεις,αφού όλα τα πλάκωνε η σκλαβιά στη χουντοκρατούμενη Ελλάδα.Στα πανεπιστήμια είχε επιβληθεί σιγή νεκροταφείου,ενώ γεμάτες ήταν οι φυλακές.Η απήχηση του Μάη σταμάτησε με τη βία και τα όπλα στα ελληνικά σύνορα.Με τη λογοκρισία και την αποσιώπηση των γεγονότων αρχικώς,την πλήρη διαστρέβλωση σε συνέχεια και την ένταξή τους στα αντικομμουνιστικά παραμύθια.
5.Οι επιπτώσεις δεν ήταν άμεσες αλλά έμμεσες.Δημιουργήθηκαν και λειτούργησαν υπόγεια ρεύματα,που επέδρασαν συνολικά στην ελληνική κοινωνία.Θα εκδηλωθούν στους μετέπειτα αντιδικτατορικούς,στους μεταπολιτευτικούς λαϊκούς-ταξικούς αγώνες.Επιπλέον,πέρα από τις συλλογικότητες,οι επιδράσεις ήταν ισχυρές και σε ατομικό επίπεδο.Άλλαξαν σε πολλούς τρόπους σκέψης,στάσεις και συμπεριφορές.
6.Όπου στο εξωτερικό ζούσαν και δρούσαν Έλληνες συμμετείχαν στην εξέγερση και τη συνδύασαν με την αντιδικτατορική δράση.Στους περισσότερους η επίδραση του Μάη ήταν καταλυτική.Ακριβώς μετά τα γεγονότα το αντιδικτατορικό κίνημα στο εξωτερικό θα προσλάβει ογκώδεις-μαχητικές διαστάσεις και θα περάσει σε άλλη φάση(προσπάθειες για κοινή δράση των πολιτικών δυνάμεων,κίνημα υπεράσπισης του Αλ.Παναγούλη κλπ)
Η σχηματοποιημένη απαρίθμηση δεν εξαντλείται εδώ,αλλά στο σύνολό τους οι απαντήσεις,ακόμα και οι επιφυλάξεις για την ισχύ ορισμένων,δίνουν ένα μέτρο πολύπλοκων επιδράσεων της εξέγερσης του Γαλλικού Μάη στα τεκταινόμενα στην Ελλάδα.
Έτσι κι αλλιώς η εξέγερση,όπως κι αν χαρακτηριστεί-ταξική,φοιτητική,αντιεξουσιαστική κλπ)στάθηκε πηγή έμπνευσης για τους αντιδικτατορικούς και λαϊκούς δημοκρατικούς αγώνες.Είναι ζήτημα φαντασίας η ανίχνευση των επιπτώσεων του Μάη στην ελληνική πραγματικότητα.Βεβαίως,όχι μόνο των γεγονότων και του απόηχου της εξέγερσης,αλλά και της ελκτικής δύναμής του,καθώς πέρασαν από την ιστορία στο μύθο.
Ο Γαλλικός Μάης,άλλωστε,με την έννοια αυτή,δεν ήταν μόνο τρίχρωμος.Ήταν πολύχρωμος και γαλανόλευκος.Μπορεί να μην έφερε τη φαντασία στην εξουσία,όπως δεν έφερε η εξέγερση του Πολυτεχνείου τη δημοκρατία στην Ελλάδα,αλλά έστειλε και στέλνει πολλαπλά μηνύματα έως τις μέρες μας.Είναι προορισμένος να λειτουργεί ως ανεξάντλητη δεξαμενή συμπερασμάτων και διδαγμάτων...
Ο Μάης πουλάει.Ο Μάης επίσης,πουλιέται.Σε μικρές και μεγάλες δόσεις τώρα είναι η ώρα της μεγάλης δόσης,της στρογγυλής 40ετίας.Σαράντα χρόνια είναι η απόσταση ασφαλείας για να πάρει ένα γεγονός μια κάπως οριστική κατάταξη στις γραφές της Ιστορίας.Πέντε πράγματα κάνουν ξεχωριστό το φαινόμενο που σάρωσε τον πλανήτη τη δεκαετία του '60,με αποκορύφωμα το 1968.Πρώτον,η θεαματική εισβολή της νεολαίας στο πολιτικό προσκήνιο.Δεύτερον,το γεγονός ότι ο "ιός" της αμφισβήτησης-με διαστάσεις εξέγερσης σε αρκετές περιπτώσεις-έπληξε όλα τα μπλοκ της ψυχροπολεμικής γεωπολιτικής ισορροπίας,αν και όχι ομοιόμορφα.Τρίτον,το γεγονός ότι η πολιτική αναταραχή δεν ακολούθησε το σχέδιο καμιάς "Διεθνούς",δεν υπάκουσε σε καμιά "επαναστατική ημερήσια διάταξη",ούτε στο περιεχόμενο ούτε στις μορφές.Οι μειοψηφίες έδωσαν τον τόνο,αιφνιδιάζοντας τόσο τα κόμματα της εξουσίας όσο και της επίσημης Αριστεράς.Τέταρτον,ότι η εξέγερση είχε έναν χαρακτήρα καθολικό,δεν αφορούσε μόνο τις σχέσεις εξουσίας,πολιτικής,οικονομικής,αλλά ολόκληρο το μεταπολεμικό σύστημα αξιών.Την κουλτούρα,τις συμπεριφορές,την τέχνη,την αισθητική,τον τρόπο ζωής,το στιλ,τα γούστα,τη μόδα,τις μουσικές.Πέμπτον,ότι η νεανική δημιουργικότητα έσπασε τα κλισέ του καθωσπρεπισμού,επιφέροντας μια θεαματική απελευθέρωση στη σκέψη,στην έκφραση,στον λόγο,μ'έναν τρόπο που σοκάρισε την καταπονημένη γενιά του πολέμου και της ανασυγκρότησης.
Η νεανική εξέγερση που παίρνει συμβολικά το όνομα "Μάης '68" είναι ένα φαινόμενο που διατρέχει όλη τη δεκαετία του '60.[...]
Ο Μάης πουλάει και πουλιέται λοιπόν.Και γοητεύει ανεξήγητα.Πού οφείλεται αυτό?Ενδεχομένως στο γεγονός ότι "του '60 οι εκδρομείς",η γενιά που πρωταγωνίστησε στα γεγονότα,είναι σήμερα στα πράγματα κι έχει κάθε λόγο να συντηρεί αυτάρεσκα το μύθο της.Αλλά αυτό μάλλον αδικεί και τη γενιά και τα γεγονότα.Όπως την αδικεί και κάθε άλλος πρόχειρος μύθος.Ότι η γενιά που θέλησε "να τολμήσει το αδύνατο" βολεύτηκε μια χαρά στους θώκους της εξουσίας.Αλλά αυτό δεν ισχύει.Οι πρωταγωνιστές,αλλά και οι κομπάρσοι αυτού του πολύχρωμου κινήματος,διασκορπίστηκαν σε όλο το κοινωνικό σύμπαν,τροφοδότησαν κάθε τάξη και πολιτικό χώρο.Όπως συμβαίνει με κάθε γενιά.Άλλοι συναλλάχτηκαν με την εξουσία.Άλλοι έπνιξαν τον πόνο τους στα εκατομμύρια.Άλλοι στα ναρκωτικά.Άλλοι εκτράπηκαν σε αιματηρά αδιέξοδα.Άλλοι πέθαναν σε λευκά κελιά.Άλλοι εξαγόρασαν την ελευθερία τους με "δηλώσεις μετανοίας".Άλλοι επέλεξαν την ασφάλεια των κομμάτων εξουσίας.Κι άλλοι παραμένουν πιστοί στα παρηκμασμένα "γκρουπούσκουλα" που δημιούργησαν.Άλλοι ιδιώτευσαν.Κι άλλοι παραμένουν δραστήρια "πολιτικά ζώα" μ'ένα τρόπο διαφορετικό,τροφοδοτώντας όλα τα νέα κοινωνικά κινήματα και τον ανθρωπιστικό ακτιβισμό που είναι η πιο πολύτιμη κληρονομιά του Μάη.
δημοσιευμένο στον "Κόσμο του Επενδυτή"
του Τάκη Κατσιμάρδου
Μαζί με τα σύνθετα ερωτήματα που θέτει ο "Γαλλικός Μάης" και ξαναθέτει 40 χρόνια μετά,προβάλλει κι ένα κατ'εξοχήν ελληνικό:ποια ήταν η απήχηση της εξέγερσης στα καθ'ημάς?Δυστυχώς,συστηματοποιημένες και τεκμηριωμένες απαντήσεις τουλάχιστον,έως τώρα δεν έχουν επιχειρηθεί.Ούτε από την πανεπιστημιακή κοινότητα...Παρ'όλα αυτά,έχουν διατυπωθεί στα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει,διάφορες απαντήσεις από διαφορετικούς δρόμους προσέγγισης.Ο Μάης παραλληλίστηκε με ελληνικά γεγονότα,που ξεκινούν από τα Δεκεμβριανά του 1944 και φτάνουν ως τα τέλη του 20ού αιώνα.Απλουστευμένα θα μπορούσαν να συνοψιστούν:
1.Κατέφτασε καθυστερημένα στη χώρα μας,λόγω της δικτατορίας.Κάτι παρόμοιο συνέβη και σε άλλα δυτικοευρωπαϊκά κράτη,που είχαν παράλληλες πορείες(δικτατορίες στην Ισπανία και Πορτογαλία).Στην Ελλάδα ο Μάης εκδηλώθηκε το 1973.Σορβόννη και Καρτιέ Λατέν συνιστούσαν το Πολυτεχνείο,τα οδοφράγματα και οι συγκρούσεις της εξέγερσης του Νοέμβρη.Μικρογραφία του λίγο νωρίτερα-Φεβρουάριος 1973-ήταν η κατάληψη της Νομικής Σχολής.
2.Δεν ήταν όψιμος,αλλά πρώιμος ο Γαλλικός Μάης στην Ελλάδα.Τα Ιουλιανά του 1965 είχαν προκαλέσει"επαναστατική κατάσταση",παρόμοια με κείνη στη Γαλλία.Παρά το γεγονός ότι στη μια περίπτωση τα αιτήματα ήταν για μια ολοκληρωμένη αστική δημοκρατία και στην άλλη,αντιεξουσιαστικά,οι ομοιότητες ήταν αρκετές και ουσιαστικές.
3.Η ένδοξη και μαχητική παράδοση του προδικτατορικού κινήματος,ενισχυμένη από τη διεθνή παράδοση του Γαλλικού Μάη,θα είναι η βάση πάνω στην οποία θ'αναπτυχθεί το αντιδικτατορικό κίνημα στα πανεπιστήμια,αρχής γενομένης από τα τέλη του 1958-κηδεία Παπανδρέου-.
4.Δεν μπορούσαν τότε να υπάρξουν άμεσες επιπτώσεις,αφού όλα τα πλάκωνε η σκλαβιά στη χουντοκρατούμενη Ελλάδα.Στα πανεπιστήμια είχε επιβληθεί σιγή νεκροταφείου,ενώ γεμάτες ήταν οι φυλακές.Η απήχηση του Μάη σταμάτησε με τη βία και τα όπλα στα ελληνικά σύνορα.Με τη λογοκρισία και την αποσιώπηση των γεγονότων αρχικώς,την πλήρη διαστρέβλωση σε συνέχεια και την ένταξή τους στα αντικομμουνιστικά παραμύθια.
5.Οι επιπτώσεις δεν ήταν άμεσες αλλά έμμεσες.Δημιουργήθηκαν και λειτούργησαν υπόγεια ρεύματα,που επέδρασαν συνολικά στην ελληνική κοινωνία.Θα εκδηλωθούν στους μετέπειτα αντιδικτατορικούς,στους μεταπολιτευτικούς λαϊκούς-ταξικούς αγώνες.Επιπλέον,πέρα από τις συλλογικότητες,οι επιδράσεις ήταν ισχυρές και σε ατομικό επίπεδο.Άλλαξαν σε πολλούς τρόπους σκέψης,στάσεις και συμπεριφορές.
6.Όπου στο εξωτερικό ζούσαν και δρούσαν Έλληνες συμμετείχαν στην εξέγερση και τη συνδύασαν με την αντιδικτατορική δράση.Στους περισσότερους η επίδραση του Μάη ήταν καταλυτική.Ακριβώς μετά τα γεγονότα το αντιδικτατορικό κίνημα στο εξωτερικό θα προσλάβει ογκώδεις-μαχητικές διαστάσεις και θα περάσει σε άλλη φάση(προσπάθειες για κοινή δράση των πολιτικών δυνάμεων,κίνημα υπεράσπισης του Αλ.Παναγούλη κλπ)
Η σχηματοποιημένη απαρίθμηση δεν εξαντλείται εδώ,αλλά στο σύνολό τους οι απαντήσεις,ακόμα και οι επιφυλάξεις για την ισχύ ορισμένων,δίνουν ένα μέτρο πολύπλοκων επιδράσεων της εξέγερσης του Γαλλικού Μάη στα τεκταινόμενα στην Ελλάδα.
Έτσι κι αλλιώς η εξέγερση,όπως κι αν χαρακτηριστεί-ταξική,φοιτητική,αντιεξουσιαστική κλπ)στάθηκε πηγή έμπνευσης για τους αντιδικτατορικούς και λαϊκούς δημοκρατικούς αγώνες.Είναι ζήτημα φαντασίας η ανίχνευση των επιπτώσεων του Μάη στην ελληνική πραγματικότητα.Βεβαίως,όχι μόνο των γεγονότων και του απόηχου της εξέγερσης,αλλά και της ελκτικής δύναμής του,καθώς πέρασαν από την ιστορία στο μύθο.
Ο Γαλλικός Μάης,άλλωστε,με την έννοια αυτή,δεν ήταν μόνο τρίχρωμος.Ήταν πολύχρωμος και γαλανόλευκος.Μπορεί να μην έφερε τη φαντασία στην εξουσία,όπως δεν έφερε η εξέγερση του Πολυτεχνείου τη δημοκρατία στην Ελλάδα,αλλά έστειλε και στέλνει πολλαπλά μηνύματα έως τις μέρες μας.Είναι προορισμένος να λειτουργεί ως ανεξάντλητη δεξαμενή συμπερασμάτων και διδαγμάτων...
Τρικυμία-Σαίξπηρ
Escher-fishΟ Πρόσπερος παίζει με τα πνεύματα και με τα ξωτικά. Αλλά έρχεται η στιγμή, όταν θα κάνει τελετή για να παντρέψει την κόρη του Μιράντα, που θα ξαφνικά θα αντιληφθεί την αληθινή φύση του παιχνιδιού του με τα πνεύματα. «Όπως ο ανερμάτιστος ιστός αυτής της οπτασίας έτσι και πύργοι, τρανοί ναοί, η ίδια η υφήλιος, όλα θα διαλυθούν χωρίς να αφήσουν ίχνος» και «είμαστε καμωμένοι από την ύλη που είναι φτιαγμένα τα όνειρα και την εφήμερη ζωή μας ο ύπνος την τυλίγει». Αυτά θα πεί αποσβολωμένος, συνειδητοποιώντας κατ' αρχήν ο ίδιος την αλήθεια που του αποκαλύπτεται σαν αποτέλεσμα της μαγικής τελετουργίας. Απο τη στιγμή εκείνη, απο τη στιγμή του «ιερού γάμου» όπου το αγνό προϊόν του Πρόσπερου, η Μιράντα, έχει ενωθεί με τον Φερδινάνδο, με το στοιχείο το «αρνητικό» που ήταν η αιτία της έκπτωσής του, ο δρόμος της επιστροφής έχει ανοίξει.
Πολλά μένουν να τακτοποιήσει ο Πρόσπερος πριν να γυρίσει στο Μιλάνο. Το κυριώτερο, ίσως, είναι να αποδεχτεί την ευθύνη του απέναντι στον Κάλιμπαν, που δεν αντιπροσωπεύει τίποτε άλλο από την αρνητική και κακούργα πλευρά του ίδιου του του εαυτού. Γι αυτό και σε μια πράξη αποδοχής που θα παραξενέψει και θα φανεί αντιφατική και ανακόλουθη σε όποιον ακολουθήσει άλλη ερμηνεία του έργου, ο Πρόσπερος στο τέλος, αντί να τιμωρήσει τον Κάλιμπαν για τις κακίες και τις ανταρσίες του, θα τον αποδεχτεί σαν δημιούργημά του. «Το πλάσμα αυτό του σκοταδιού, δέχομαι, είναι δικό μου».
Έτσι ο Πρόσπερος-Σαίξπηρ είναι τώρα έτοιμος να ζητήσει συγχώρεση από το ίδιο το κοινό, να ζητήσει να του συγχωρέσουν το γεγονός ότι έπαιξε μαζί τους παρουσιάζοντάς τους τη ζωή μέσα από το ψέμα της θεατρικής εμπειρίας, όπου αυτός ο ίδιος όρισε ποιός είναι ο καλός και ποιός ο κακός κι ίδιος καθόρισε κάθε φορά τον τρόπο που αυτές οι δυό δυνάμεις συγκρουστήκαν.
«Όπως συγχώρεση θα θέλατε κι εσείς, καλόκαρδα ας ελευθερώσετε και μένα».
πηγή:θέατρο Ρόδα
θα υπογράφω Λουί-Ρέα Γαλανάκη
Γι'αυτό το λόγο ανήκες και συ στις επιλογές μου,πολύ πριν σ'αντικρίσω και με καταλάβει η μορφή σου.Εφ'όρου ζωής θα συνέχιζες να ανήκεις σε δαύτες,παρά τις κατά καιρούς εκατέρωθεν ανταρσίες ή σιωπές.Παρά τις συγκρούσεις.Η αγάπη γρήγορα ξεχνά,ένα τζιτζίκι σε παράκτιο ελαιώνα.Πόσοι ερωτευμένοι δεν αλίευσαν από το αλμυρό γαλάζιο τον οίκτο για τον εαυτό τους?
Δεν προχωρώ.Ας μου δινόταν μόνο η χάρη να ματακούσω τα επιχειρήματά σου εναντίον των επιλογών μου,όπου έλεγες-και μάλλον σωστά-ότι σε είχα παγιδέψει.Η φωνή σου θα με πονούσε.Αυτή τη φορά δεν θα σε διέκοπτα για να προβάλω,ο απίστευτος νεαρός,την υπεροχή των δικών μου γνώσεων,την άσκησή μου στη λογική,την περιφρόνηση όσων επίγειων εκπροσωπούσες,την πίστη ότι οι ιδέες υπερβαίνουν την αδυναμία του κρυστάλλου να ραγίζει.Το έμαθα,ραγίζουνε κι αυτές ακολουθώντας την τεθλασμένη του έρωτα.Κι επιστρέφουν τώρα,ξημερώνοντας Χριστούγεννα,για να ζητήσουν γερό το κρύσταλλο.Για να το πω λιγάκι διαφορετικά,ό,τι σου είχα αφαιρέσει,επιστρέφει τώρα και ζητά το παλιό μερίδιο.Μαζί με τους τόκους.[...]
Μέτρησε όμως:τη γενναιοδωρία της ηδονής.Με την ανάγκη τρυφερότητας.Με γιασεμιά ανακατεμένα στα μαλλιά σου.Με των γυμνών κορμιών την αφθαρσία.Με την τόλμη του απαγορευμένου.Με το τίμημα των χωρισμών.Με δάχτυλα πλεγμένα να σκεφτόμαστε ότι ο θάνατος των εραστών είναι ο πιο σκληρός,ο θάνατος του ερημίτη ο πιο ανεπαίσθητος,ότι εμείς οι δύο...
Δεν προχωρώ.Ας μου δινόταν μόνο η χάρη να ματακούσω τα επιχειρήματά σου εναντίον των επιλογών μου,όπου έλεγες-και μάλλον σωστά-ότι σε είχα παγιδέψει.Η φωνή σου θα με πονούσε.Αυτή τη φορά δεν θα σε διέκοπτα για να προβάλω,ο απίστευτος νεαρός,την υπεροχή των δικών μου γνώσεων,την άσκησή μου στη λογική,την περιφρόνηση όσων επίγειων εκπροσωπούσες,την πίστη ότι οι ιδέες υπερβαίνουν την αδυναμία του κρυστάλλου να ραγίζει.Το έμαθα,ραγίζουνε κι αυτές ακολουθώντας την τεθλασμένη του έρωτα.Κι επιστρέφουν τώρα,ξημερώνοντας Χριστούγεννα,για να ζητήσουν γερό το κρύσταλλο.Για να το πω λιγάκι διαφορετικά,ό,τι σου είχα αφαιρέσει,επιστρέφει τώρα και ζητά το παλιό μερίδιο.Μαζί με τους τόκους.[...]
Μέτρησε όμως:τη γενναιοδωρία της ηδονής.Με την ανάγκη τρυφερότητας.Με γιασεμιά ανακατεμένα στα μαλλιά σου.Με των γυμνών κορμιών την αφθαρσία.Με την τόλμη του απαγορευμένου.Με το τίμημα των χωρισμών.Με δάχτυλα πλεγμένα να σκεφτόμαστε ότι ο θάνατος των εραστών είναι ο πιο σκληρός,ο θάνατος του ερημίτη ο πιο ανεπαίσθητος,ότι εμείς οι δύο...
Το άγγιγμα του χρόνου
Κι όμως από κάτι προσπαθείς κι από κάτι θέλεις να με προφυλάξεις.Από κάπου μου δείχνεις τον κίνδυνο.Δεν μπορώ πια να ζω με τον κίνδυνο,δεν μπορώ να τον έχω και μέσα στις ραφές των ρούχων μου.Τον μυρίζω.Πολλές φορές τον βλέπω.Στην αρχή αισθάνομαι μια παραίτηση κι ύστερα πάνω στο δέρμα μου βλέπω τα συμπτώματα.Χαρακιές σαν επουλωμένα σημάδια από μαστίγιο.Μου δείχνεις όμως μια συγκεκριμένη στιγμή,ένα μέρος,μια κατεύθυνση,πρόσωπα ή πρόσωπο άυλο και ωστόσο υπαρκτό και νοητό και στεφανωμένο από πάθη-δεν μ'αρέσουν αυτά.
Εγώ με την τρέλα μου πορεύομαι,κάποτε με των άλλων την παράκρουση και τη δική μου τη σκοτοδίνη και τη φαντασίωση,έτσι που πέρασα,που με πέρασαν.Πέρασαν όλα όμως για μένα.Θ'αυτοκτο.Εννοώ όταν όλα μου δείχνουν το αδιέξοδο.Πρώτα όμως θα βγω από την αφορμή της ψυχής μου και του αίματός μου.Τι λόγια.Κι όμως αυτά τα γράφουν και τα διαβάζουν.Θέλεις ονόματα?Θέλεις χώρες και χρονολογίες και μειδιάματα?Η χώρα του μειδιάματος-άκου.Σαν να πηγαίνεις ο ίδιος στην κηδεία σου,έτσι μοιάζεις.
Ποιος από τους δυο μας μιλάει?
Πώς μπερδευτήκαμε και η φωνή σου είναι η φυσική συνέχεια και το αίμα της δικής μου?Αισθάνομαι κάτι και πρέπει κι εσύ το ίδιο?Δίδυμος πόνος.Τι αραιές που είναι οι λέξεις.Πώς μπορούν και γιατί τολμούν ορισμένοι και όλα τα μπορούν και εγώ,δηλαδή,με τι ερείπια θα μπορούσα,αν προσπαθούσα,λέω "αν",αχ, έλα να δεις τα ερείπια της ψυχής μου που καπνίζουν.[...]
Αυτά δεν τα γράφει κανείς.Κανονικά ό,τι γράφουμε και ό,τι λέμε πρέπει να το περιφέρουμε από δρόμο σε δρόμο κι από σπίτι σε νύχτα.Ο ένας να συμπληρώνει,ο άλλος να αφαιρεί.Το αλλιώς μας πονά.[...]
Δεν είχες διδαχτεί ακόμη ότι οι αναμνήσεις προδίδουν.Κι ας μου τό'κρυβες,όπως μπορούσες,σκεπασμένος από τη σκόνη των άστρων,πίνοντας αρώματα,κοιτάζοντας παλιές βροχές να σταλάζουν θάνατο πάνω στις μαύρες στολές των αγγέλων.
Μόνο εγώ γνωρίζω τα όνειρα που έχεις δει...
Μάνος Ελευθερίου
"παρακούν"
Στα πλαίσια του Φεστιβάλ Μήνας Χορού, η Ομάδα Χορού ΑΚΙΝ φιλοξενεί τρείς νέους δημιουργούς :
Χοροθεατρική Ομάδα «Παρακούν»
Ελένη Κορέλη
Δρόσος Σκώτης
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΟΜΑΔΟΣ
«ΠΑΡΑΚΟΥΝ»
Η χοροθεατρική ομάδα «Παρακούν» είναι μια νεοσυσταθείσα ομάδα που δημιουργήθηκε από ανθρώπινη ανάγκη να επανενταχθεί το παιχνίδι στην σύγχρονη ζωή μας. Απαρτίζεται από καλλιτέχνες και μη και πιστεύει στην εξέλιξη και στην ανάδειξη της μοναδικότητάς του κάθε ανθρώπου, όταν αυτός αποφασίσει να «παίξει» ομαδικά. Στοχεύει στην διαμόρφωση κώδικα επικοινωνίας ο οποίος έχει ως βάση του την αλήθεια και τον ποιητικό ρεαλισμό προκειμένου να εκφραστεί καλλιτεχνικά. Διατηρεί πάντα μια ανοιχτή πρόσκληση σε ανθρώπους που επιθυμούν ν΄ αθωωθούν παίζοντας.
Η ομάδα στην πρώτη της παραγωγή επιδιώκει την ευαισθητοποίηση των συμπολιτών μας πάνω σε θέματα περιβαλλοντολογικής καταστροφής.
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ –ΘΕΑΤΡΟ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
4 Ιουνίου στις 22:30
5 Ιουνίου στις 20:30
6 Ιουνίου στις 22:30
7 Ιουνίου στις 20:30
Στο θέατρο Ροές (Ιάκχου 16 – τηλ.2103474314)
ΤΙΤΛΟΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Δε βαριέσαι…!»
Διάρκεια 30΄
Μία προσπάθεια αυτοσαρκασμού και αυτοκριτικής πάνω στην σχέση που έχει αναπτύξει ο σύγχρονος Έλληνας με το φυσικό περιβάλλον, πως ζει, αντιλαμβάνεται και νοιώθει τις συνέπειες των πράξεων και παραλείψεων του.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ
Ανθή Θεοφιλίδου, Γιάννης Μάντσης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ- ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΑ-ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Βασίλης Γιαννέλος, Βασίλης Λαμπρόπουλος, Βάσια Τσάκου, Βρισηίδα Σολωμού, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Ευγενία Σιγαλού, Ναταλία Μπουγάδη, Παναγιώτης Γεωργιάδης, Πολυτίμη Ραπακούλια, Φαίδρα Μούστου
Σας προτείνω ανεπιφύλακτα την παράσταση, πρόκειται για κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον και καινούριο, με την ενάργεια και την πνοή νέων ανθρώπων με όρεξη για δουλειά και αντίσταση στα μηχανικά και στα τετριμμένα, με στόχους αληθινούς και δυναμικούς,φιλότιμους και ξεκάθαρους.Σε μερικά από τα κείμενα της χοροθεατρικής ομάδας "Παρακούν" έχω επιμεληθεί τη διασκευή.
ψέματα...η αλήθεια είναι
Σε μάσησα και σ'έκανα ακίνδυνες λέξεις,λέξεις που θα με κάνουν πλούσια και διάσημη κι ανέφικτη για σένα.Σε τίναξα από πάνω μου όπως τινάζει ο σκύλος τα βρομόνερα από τη γούνα του.Κοίτα με καλά τώρα.Στο κέντρο του παραμυθιού μου βασίλισσα τώρα,το λευκό μου φουστάνι ανεμίζει,τα μαλλιά μου χρυσά στους ώμους,τα τηλεοπτικά συνεργεία έτοιμα στο πρόσταγμά μου,ο Ζαν-Ζακ δίπλα μου,του ζητάω λίγο παγωμένο νερό,κι ο ανόητος όμορφος άντρας απέναντί μου,εσύ,με κοιτά όπως δε μ'έχει κοιτάξει ποτέ.Με θαυμασμό.Δεν έχει άδικο.Ποτέ δεν ήμουν πιο ωραία από σήμερα,ποτέ δεν κατοίκησα σε τόσο ηλιόλουστη,σε τόσο τολμηρή αφήγηση.[...]
Κι εκείνη?Η ερώτηση έκαιγε τη γλώσσα της,μα λέξεις δεν γίνονταν.Τι να ρωτήσεις άμα φοβάσαι τόσο την απάντηση?Καλύτερα όχι.Ευεργεσία ή άγνοια.Την πλάθεις την άγνοια σιγά σιγά σε ό,τι σχήμα θέλεις.Ενώ η γνώση ξυράφι.Σε κόβει κάθε μέρα.Πάει να κάνει κρούστα η πληγή και ξανανοίγει.Αίμα ξανά.Μέχρι πότε αυτό το αίμα?Να φύγει λοιπόν,να τον προλάβει.Να φύγει όσο ακόμα είναι πριγκίπισσα.[...]
Το πεζοδρόμιο έκαιγε απ'τον ήλιο."Ταξί",φώναξε,"ταξί".Έλα,πρέπει ν'απομακρυνθώ απ'αυτό το ναρκοπέδιο,πήγαινέ με σπίτι,στην τρύπα μου.Αν αυτό είναι ζωή δεν μπορώ να το συνεχίσω.Θέλω μόνο να βραδιάσει όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Να τελειώσει πια αυτό το έργο.
Να ξελουραστώ.
Λένα Διβάνη
ΙΕΡΟΣ ΠΟΝΟΣ
Αισθάνομαι χωρίς προέλευση
χωρίς καταγωγή
όπου καταλήγω με καλύπτουν
οι μουσικές
οι φωτισμένες πλευρές των πόλεων.
Βαδίζω έξω από τα σύνορα
θέλοντας να συλληφθώ
και να ομολογήσω
ότι υπήρξα ένα τίποτα
ένας ιερός πόνος
στην ωμοπλάτη.
Γιώργος Χρονάς
μεγάλες κουβέντες,μικρές στιγμές
Όλοι τις περνάμε αυτές τις φάσεις.Άλλοτε σου αρέσουν όλα και άλλοτε τίποτα.Άλλοτε μια τεράστια αγκαλιά κατανόησης και συγκατάβασης για όλα και άλλοτε ο αυστηρότερος ο πιο άκαμπτος κριτής.Θεωρώ το πρώτο ανθρωπινότερο αλλά και πιο ύπουλο μαζί.Και σκέφτομαι ότι οι πιο μεγάλες "προδοσίες" ξεκινάνε από τις πιο μικρές μας αδυναμίες.
Από μικροί δε θέλαμε τίποτα περισσότερο από τον κόσμο όλο.Μια αβάσταχτη ουτοπία που θα τη σέρνουμε για μια ολόκληρη ζωή.Ευτυχώς,υποψιαστήκαμε νωρίς ότι σημασία έχει να θέλεις.Να σε καίει μια πείνα που χορταίνεται με πείνα.Όταν ξεκινάς,βάζεις τον πήχυ πολύ ψηλά.Σκέφτεσαι ότι έχεις όλο το χρόνο να κάνεις έστω και μια πετυχημένη προσπάθεια.Αφήνεις τα χαμηλότερα ύψη και χαζεύεις τις στιγμούλες σου να θεριεύουν και να γίνονται χρόνια.Μετά έρχεται ο πανικός.Το βλέπεις καθαρά ότι δεν πρόκειται να το πηδήσεις.Τότε παίρνεις τη φόρα σου ή το ξεχνάς.Αισθάνομαι ότι τα στάνταρτ μου έχουνε πιάσει πάτο.Έχω κάνει ανόσιους συμβιβασμούς.Έχω ξεστομίσει τόσο μεγάλα λόγια για τόσο μικρά πράγματα.Τόσος υπερθετικός για τόσο μικρά τραγούδια,βιβλία,ταινίες,για τόσο "λίγες" σχέσεις,τόσο αδύναμα κι εξαντλημένα μικροπάθη.Ίσως να προσδοκώ πράγματα που δεν μου αξίζουν.Ούτε στις δειλές επιλογές μου,ούτε στις ξεφτισμένες προφάσεις μου.Όμως εγώ τα θέλω.Τα απαιτώ.Και λέω πως από δω και πέρα θα πρέπει να με συγκλονίσετε για να κερδίσετε έναν συγκλονιστικό μου λόγο.Μια παχιά κουβέντα μου.Θέλω να αισθανθώ τον κίνδυνο και όχι την ασφάλεια ορισμένων απλώς καλών,άρα βαρετά ακίνδυνων,προσπαθειών.Πρέπει κάτι να κάνω.Και λέω ν'αρχίσω από αυτό.Δεν μπορώ να σας χαριστώ άλλο.Για μένα το κάνω.Νιώθω ερημιά,όταν χαρακτηρίζω ως "συγκλονιστικά" λαϊκά τραγούδια που είναι πιο μικρά από την Πολιτεία Α' του Θεοδωράκη.Όταν δέχομαι ως "καταραμένους" ποιητές που είναι λιγότερο "ηττημένοι" από τον Λειβαδίτη,περισσότερο ταξιδεμένοι από τον Καρυωτάκη.
Είμαι συντηρητικός ρε γαμώτο μου?Ένας ηλίθιος αρνητής της εποχής μου,δυσπροσαρμοστικός,τυφλός,φθονερός?Κι όμως λατρεύω την εποχή μου.Αυτή μόνο ξέρω.Κούκλα.Η μοναδική που θα ζήσω.Με έχουν σακατέψει πολλά τραγούδια της.Αλλά δεν μπορώ ν'αφήσω όλα τα μυστήρια άλυτα.Θέλω να κατανοήσω και μερικά.Και ας παίξω κορόνα γράμματα την τρέλα μου.Μα,θα μου πεις,κάποια πράγματα είναι πολύ υποκειμενικά.Ναι,και κάποια άλλα είναι τόσο αντικειμενικά που θα τρομάξεις όταν καταλάβεις πόσο.[...]
Όταν θα πηδήσω τον πήχυ,θα αγαπήσω τους ανθρώπους και για τα έργα τους γι'αυτό που είναι γι'αυτό που ήθελαν να κάνουν.Θα τα δέχομαι ως μεγάλα,σε σύγκριση με τις διαστάσεις της ζωής,και μικρά,με τις διαστάσεις του θανάτου.Αν δεν δοκιμάσω καν να τον περάσω,θα συνεχίσω να περιφέρω έναν παράλυτο ενθουσιασμό και μια ματαιωμένη επιθυμία μέσα στα πάρτι της σύγχρονής μου κλίμακας αξιών.Μετά λέω να κάνω καμιά βόλτα.
Οδυσσέας Ιωάννου
Από μικροί δε θέλαμε τίποτα περισσότερο από τον κόσμο όλο.Μια αβάσταχτη ουτοπία που θα τη σέρνουμε για μια ολόκληρη ζωή.Ευτυχώς,υποψιαστήκαμε νωρίς ότι σημασία έχει να θέλεις.Να σε καίει μια πείνα που χορταίνεται με πείνα.Όταν ξεκινάς,βάζεις τον πήχυ πολύ ψηλά.Σκέφτεσαι ότι έχεις όλο το χρόνο να κάνεις έστω και μια πετυχημένη προσπάθεια.Αφήνεις τα χαμηλότερα ύψη και χαζεύεις τις στιγμούλες σου να θεριεύουν και να γίνονται χρόνια.Μετά έρχεται ο πανικός.Το βλέπεις καθαρά ότι δεν πρόκειται να το πηδήσεις.Τότε παίρνεις τη φόρα σου ή το ξεχνάς.Αισθάνομαι ότι τα στάνταρτ μου έχουνε πιάσει πάτο.Έχω κάνει ανόσιους συμβιβασμούς.Έχω ξεστομίσει τόσο μεγάλα λόγια για τόσο μικρά πράγματα.Τόσος υπερθετικός για τόσο μικρά τραγούδια,βιβλία,ταινίες,για τόσο "λίγες" σχέσεις,τόσο αδύναμα κι εξαντλημένα μικροπάθη.Ίσως να προσδοκώ πράγματα που δεν μου αξίζουν.Ούτε στις δειλές επιλογές μου,ούτε στις ξεφτισμένες προφάσεις μου.Όμως εγώ τα θέλω.Τα απαιτώ.Και λέω πως από δω και πέρα θα πρέπει να με συγκλονίσετε για να κερδίσετε έναν συγκλονιστικό μου λόγο.Μια παχιά κουβέντα μου.Θέλω να αισθανθώ τον κίνδυνο και όχι την ασφάλεια ορισμένων απλώς καλών,άρα βαρετά ακίνδυνων,προσπαθειών.Πρέπει κάτι να κάνω.Και λέω ν'αρχίσω από αυτό.Δεν μπορώ να σας χαριστώ άλλο.Για μένα το κάνω.Νιώθω ερημιά,όταν χαρακτηρίζω ως "συγκλονιστικά" λαϊκά τραγούδια που είναι πιο μικρά από την Πολιτεία Α' του Θεοδωράκη.Όταν δέχομαι ως "καταραμένους" ποιητές που είναι λιγότερο "ηττημένοι" από τον Λειβαδίτη,περισσότερο ταξιδεμένοι από τον Καρυωτάκη.
Είμαι συντηρητικός ρε γαμώτο μου?Ένας ηλίθιος αρνητής της εποχής μου,δυσπροσαρμοστικός,τυφλός,φθονερός?Κι όμως λατρεύω την εποχή μου.Αυτή μόνο ξέρω.Κούκλα.Η μοναδική που θα ζήσω.Με έχουν σακατέψει πολλά τραγούδια της.Αλλά δεν μπορώ ν'αφήσω όλα τα μυστήρια άλυτα.Θέλω να κατανοήσω και μερικά.Και ας παίξω κορόνα γράμματα την τρέλα μου.Μα,θα μου πεις,κάποια πράγματα είναι πολύ υποκειμενικά.Ναι,και κάποια άλλα είναι τόσο αντικειμενικά που θα τρομάξεις όταν καταλάβεις πόσο.[...]
Όταν θα πηδήσω τον πήχυ,θα αγαπήσω τους ανθρώπους και για τα έργα τους γι'αυτό που είναι γι'αυτό που ήθελαν να κάνουν.Θα τα δέχομαι ως μεγάλα,σε σύγκριση με τις διαστάσεις της ζωής,και μικρά,με τις διαστάσεις του θανάτου.Αν δεν δοκιμάσω καν να τον περάσω,θα συνεχίσω να περιφέρω έναν παράλυτο ενθουσιασμό και μια ματαιωμένη επιθυμία μέσα στα πάρτι της σύγχρονής μου κλίμακας αξιών.Μετά λέω να κάνω καμιά βόλτα.
Οδυσσέας Ιωάννου
η μυρωδιά σου στα σεντόνια μου...
Οι μέρες πάντα τρέχουν,φτιάχνουνε μήνες ανύποπτα και γρήγορα,τους δασκαλεύουν ύπουλα να σμίξουνε κρυφά φορτώνοντας χρόνια σε ό,τι κινείται και αναπνέει.Έτσι πέρναγε και ο χρόνος ο δικός μου.Σαν τρένο βιαστικό.Υπερταχεία που αγνοεί τους τόπους,τις εικόνες και τους κόσμους που πατάει.Μόνο τρέχει.Τρέχει.Χωρίς εικόνες,χωρίς ήχο.
αποσπάσματα από το μυθιστόρημα του Γιάννη Φιλιππίδη,"Η μυρωδιά σου στα σεντόνια μου",
εκδ.Άγκυρα,Αθήνα 2006
πικ
Ούτε και σήμερα ξύπνησα έξυπνη.Σάββατο πρωί με Κάρλ Φίλιπ Εμάνουελ Μπαχ στο B&O."Οι Ισραηλίτες στην έρημο".Μουσική εργασίας,λέει.Γράφω κι ονειρεύομαι μια όαση.Στο Τελ Αράντ.Στο Ατβάντ με τους κέδρους.Αίουσα της λαξευτής λίθου το δωμάτιο.Τρυφερός ήλιος ρίχνει τη σκόνη του στο κομοδίνο.Πάνω στην παιδική σου φωτογραφία.Την πεισμωμένη.Φτιάχνω καφέ.Μιλάω λίγο στο σκυλί.Κάθε μέρα,παιχνίδι,γάβγισμα,χάδι.Κάθε μέρα και από μια καινούρια ιστορία στο σκυλί που το φωνάζω Κέικ.Δώρο το σκυλί και το αγαπώ.Κέικ,του λέω,στάσου στην είσοδο του Κόσμου.Άσε όσους αγαπάμε να περάσουν το κατώφλι μας.Μόνο μην ξεγελαστείς.Μη με αφήσεις ποτέ να πιστέψω σε ώρα ακατάλληλη.[...]
Μη με φοβάσαι όταν είμαι βλάκας.Είναι που νιώθω προστατευμένη.Ήσυχη.Ασφαλής.Αν ισχύει η παρατήρησή μου,έξυπνος γίνεσαι όταν είσαι θυμωμένος.Μπορεί για όσα έπαθες εξ'αιτίας της βλακείας σου.Όταν είσαι προδομένος.Απαρηγόρητος.Τότε βλέπεις φως.Επιτέλους,έξυπνος ξανά.Όταν η ψυχική εξάντληση σε εκμηδενίζει τόσο ώστε να μπορείς να σκέφτεσαι με το καλύτερο μυαλό σου.Αυτό που αρνείται τις αυταπάτες.Άρνηση της αυταπάτης,λένε οι έξυπνοι,σημαίνει ευφυία.Πλήρης άρνηση της αυταπάτης,γράφει ο Ντιούραντ,είναι ο κυνισμός.Άρα ο κυνισμός είναι η μεγαλύτερη απόδειξη της ευφυίας.Για μένα πάλι,κυνικός είναι ο κακοπαθημένος.Που τίποτα δεν του επέτρεψε να ξεχάσει.Κανείς δεν τον χάιδεψε,δεν τον βοήθησε ώστε ν'αναλάβει.
Ούτε και σήμερα ξύπνησα κυνική.(Σ'ευχαριστώ.Δικό σου όλο φίλε.Σταθερή μου,κατατεθειμένη αξία μου.Πρώτη σημασία μου.Τίποτα δε φτάνει για να στο ξεπληρώσω.)
[...]
Μεταξωτή γυναίκα,γεμάτη αγκάθια.Τα έχει χάσει όλα,νομίζω,γιατί τρέμει μην τυχόν και χάσει.Πολλές φορές απορριμένη,υποψιάζομαι.Αυτή είναι η μοίρα όσων δε χάνουν.Η λυπημένη φάρσα.Του να παρατάνε πρώτοι αυτούς που πρώτοι τους απέρριψαν.Λίγα πράγματα χωρίζουν το φρικαλέο από το κωμικό.Την ξέρω τη μάρκα.Άνθρωποι που φεύγουν όχι για την αντένδειξη.Όχι επειδή το θέλουν.Αλλά επειδή οσμίζονται την απόρριψη που έρχεται.Το επιβιωτικό "ποιος αφήνει ποιον" τίθεται πάνω από το "ποιος θέλει ποιον και πώς τον διεκδικεί".
Ξύπνιοι και επουσιώδεις.Φίλοι και τους αγαπάμε.Στα ερωτικά τους,ράτσα δεύτερη,χαμηλή.Σάββατο πρωί.Ερωτευμένοι λένε,και όμως.Ξυπνάνε έξυπνοι.Επιτίθενται για ν'απορρίψουν επιθέσεις.Τρομοκρατούν για να μη γίνει διάφανος ο φόβος τους.Χωρίζουν για να μην τους χωρίσουν.Διαλύονται για να μην τους πιάσουν κορόιδο.Άκυρη εξυπνάδα.Το νιώθεις όταν οι διαλυμένοι μέντορες δίνουν χρηστικές οδηγίες.Για να πάθεις τα ίδια με δαύτους.[...]
Σώσον ήμάς από τέτοιες αγάπες.Δε θέλω να πάρω μέρος ποτέ πια σε τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα.Μεγάλωσα,αποφάσισα.Δεν συμπλέω.Ένοχη ανομοιότητας,όπως πάντα μου άρεσε να είμαι.Ανεπίδεκτη στρατηγικών.Αλλά δεν το κάνω επίτηδες.Αλήθεια.Νομίζω πως γεννήθηκα με το προνόμιο.Του να μπορώ να διορθώσω τα πράγματα κάθε φορά που τα μολύνω με την τρέχουσα ψιλικατζίδικη ευφυία.Εδώ και πολύ μικρό διάστημα έχω βεβαιωθεί.Το εκπαιδευτικό σύστημα της αγάπης δε με αφορά.Χρειάζεται μεταρρύθμιση.Δεν καταλαβαίνω τη διδακτέα ύλη.Δεν με ελκύει η ξεδιαντροπιά της εξίσωσης:"στον έρωτα η καλύτερη του ενός είναι η χειρότερη του άλλου".Εγώ αυτή την τάξη δεν πρόκειται ποτέ να την περάσω.Γι'αυτό σκασιαρχείο καλύτερα.Το σκυλί και βόλτα.Εμένα κάνε με μόνο κύκλο ομόκεντρο,να νιώσω τη συγγένεια.Και τότε η καλύτερή σου είναι η καλύτερή μου.Αλλά ομόκεντρο.Αλλιώς ζηλεύω.Κι όταν ζηλεύω γίνομαι έξυπνη.Και όταν γίνομαι έξυπνη τα καταστρέφω όλα.Χάριν του κίβδηλου ενστίκτου που αφορά τους χαμηλούς.Και που το λένε αυτοσυντήρηση.Και που δεν με αφορά.Κύκλος ομόκεντρος:η πρώτη αρχή μου και η τελευταία.Άλλες δεν έχω.Κύκλοι,ομόκεντρος.Μετά,ό,τι θέλεις θέλω.Σε ό,τι προσχωρείς με ευεξία.Και εγώ.[..]
Ακόμα μια φορά τον Μπαχ.Ακόμα λίγο να ονειρευτώ.Ισραήλ.Νύχτες με σκληρό φεγγάρι και δίπλα η λίμνη του Κινερέτ.Ήχος από τζιπ.Αλαζονικά Σεντούριον και τεθωρακισμένα Πάτον στους δρόμους.Πιο κει η έρημος της Γαλιλαίας.Κουκούτσια από κέδρους κάτω από τα γυμνά μας πέλματα.Δρόμοι της Σομέρα και της Σλούλα.Ήχοι από τραγούδια.Αραβικά και το Ουαχαντού του μουεζίνη.
Έλα τώρα Κέικ.Γάβγισε να σε ακούσει από στο τηλέφωνο.Πες του πως χάρη σε αυτόν ο Θεός ανοίγει μαζί μας νέο γύρο.Δοκιμάζει την αντοχή μας στο Καλό.Μην το λέμε δυνατά και μας ματιάσουν,αλλά αντέχουμε.Ονειρευόμαστε.Μπράβο καλό σκυλί.Ακόμα ένα γάβγισμα.Κάνε του αγάπες.Πες του πως όλα πια εδώ,χάρη σε αυτόν,ισορροπία και τάξη.
Μαλβίνα Κάραλη
Η Παραφορά του Ερωταφίου
Το περιβραχιόνιο του πένθους άρχισε να σφίγγει περισσότερο το μπράτσο της Μεγάλης Παρασκευής.Αισθάνομαι ξένος μέσα στο πλήθος.Κουνώ μηχανικά τα πόδια,για να μη με ποδοπατήσουν.Ο Σταυρός μπροστά γέρνει λίγο αριστερά-σαν να συγχώρεσε τον αμαρτωλό ληστή.Το χέρι μου από αιώνες σβηστό.Φυσάει ένα αεράκι κι αναρριγούν τ'άνθη του Επιταφίου,λες και σαλεύει από κάτω τους ο νεκρός.Μια στιγμή μου φάνηκε να περπατά δίπλα μου αναστημένος,με μια φλόγα στο χέρι.Τα ρούχα Του λευκά,όπως κι όλων των άλλων.Το πρόσωπό Του καθησυχαστικό.Μου χαμογέλασε:"Θα σε ξαναδώ στην Ανάστασή σου",μου είπε και προχώρησε βιαστικά μαζί με τους άλλους.
Έμεινα ακίνητος να κοιτώ.Τότε κατάλαβα:ήμουν εγώ μέσα στον Τάφο!Και θαμμένη μέσα μου,εσύ...Κι εκατοντάδες Χριστοί μας συνόδευαν.Στον δικό μας Ερωτάφιο.Σ'αυτή τη μοναδική Παραφορά του Ερωταφίου.Μία μικρή παρασκευή.
Πεζό
Όλες οι μέρες κάθισαν απαρηγόρητες πάνω από το κεφάλι της Μεγάλης Παρασκευής.Μια μέρα που μεγεθύνει τις απώλειες μέσα σου.Από το πρωί οι καμπάνες σκορπούνε δάκρυα κι αναμνήσεις περασμένων Επιταφίων.Ο ήλιος χαϊδεύει ηδονικά τους τρούλους των εκκλησιών,αναρριγούν οι σταυροί επάνω τους.Οι θεοί που κήδεψα στη ζωή μου θα με συντροφεύουν ως το θάνατό μου.Μαντεύω την ύπαρξή τους από το άρωμα της πασχαλιάς που σκορπούνε γύρω μου.Ραγισμένα τραγούδια στο ραδιόφωνο-μελωδικά ανασαίνει ο πόνος για να τον εκπνεύσει ο άνθρωπος.Μες στο φλιτζάνι πικραμένος ο καφές,νοσταλγεί τη χαμένη συντροφιά της ζάχαρης.Ούτε και σήμερα θα τους τα φτιάξω...Ανοίγω την πόρτα και καταπίνω ανόρεχτα το δρόμο προς την εκκλησία.Επάνω,δυο σύννεφα βουτηγμένα στο μπλε οινόπνευμα-βαμβάκι για τις πληγές μου.Και κάτω ένα ζευγάρι να φιλιέται χωρίς συστολές,στη μέση του διαστελλόμενου θρήνου-πληγή για τα μάτια μου.Μες στο ναό,αμήχανος-σαν Θεός χωρίς πιστούς...,σαν άπιστος χωρίς κι ανθρώπους.Μπροστά μου,ο Ιησούς,κάτω από ένα ανοιξιάτικο σεντόνι-κανείς δεν το τραβάει,μήπως και δεν τον δει.Μόνο μαζεύουν ροδοπέταλα,για να μυρίζει ο ύπνος τους υπόσχεση Ανάστασης.Μα εγώ,ο ιερόσυλος,προσπαθώ να μαντέψω ποια βιολέτα διαλέγοντας,θ'αγγίξω τα δάχτυλά σου που την έκοψαν.Και σαν να ήθελα να μπω σ'ένα τούνελ του χρόνου που θα'βγαζε σ'εσένα,έσκυψα να περάσω κάτω από τον Επιτάφιο.
Ιωάννης Κυριαζής
sympathique-pink martini
national geographic
Η ΑΜΑΡΟΥΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΡΠΟΣ ΕΝΟΣ ΔΕΝΤΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ ΠΟΥ ΟΤΑΝ ΠΕΦΤΕΙ ΦΤΑΝΕΙ ΤΟΥΣ 17 ΒΑΘΜΟΥΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΛΚΟΟΛ.
Η Αµαρούλα είναι ένα φρούτο της Ν. Αφρικής που περιέχει 4 φορές περισσότερη ßιταµίνη C από το πορτοκάλι. Ο ßαθµός περιεκτικότητάς του σε αλκοόλ είναι 17 ßαθµοί. Απ' ό,τι λένε η γεύση του µοιάζει µε το Baileys, αλλά έχει µια φρουτένια υφή.
non,je ne regrette rien
Είσαι έτοιμος να προσγειωθείς-
στα συναισθήματα τον ήλιο τα νερά
στην ημέρα για να πάρεις δυνάμεις
στη διάσταση
του χώρου που θα διαγράψεις
ήθελες να δεις αυτή τη δύναμή μου
που δεν ξοδεύτηκε
ούτε κατρακυλάει στον λειμώνα
της κουβέντας μας
ήθελες να δεις τα διασκορπισμένα χρώματα
για να μαζέψεις έπειτα τα χρώματα τ'ουρανού
και η σκιά δε σου στερεί το χαμόγελο-από την τελευταία λέξη
πριν πέσει η νύχτα,εξαπλώνονται οι σκιές σαν σύννεφα
και τα σπίτια
γίνονται πιο όμορφα
μας χρειάζεται κάποιο φως για το μέλλον...
Αϋπνία
Αϋπνία εσύ με χτίζεις
απαντάω στις εξισώσεις
ενός σώματος που θέλει να γίνει ένα-
τόπος της πυρετώδους αναμονής,λύτρωση
της αναζήτησης.Ποιο τέλος μας πλησιάζει?
κανένας νόμος,εκτός από την ανάλαφρη
μαγεία της μνήμης
ο κόσμος στην πιο σκοτεινή πλευρά της συνείδησης-
οι μορφές της νύχτας δεν έχουν ονόματα
ούτε ελπίδες.Πρέπει να νικήσουμε τον πόνο
σε πείσμα της μοναξιάς μας.Ο χρόνος
μια ανώτερη χάρη στην ανεξερεύνητη θάλασσα
μου λέει πως πρέπει να καθρεφτιστώ
στην αλήθεια-την πρωταρχική
λέξη,είσοδος μοναδική στον ουρανό.
Alberto Toni
μτφρ:Σωτήρης Παστάκας
ημιτελείς επαναστάσεις...
...έτσι μαζί μου στη ζωή παρασύρω και το θάνατο...Πιέρ Πάολο Παζολίνι.
υπέρ του ιδιωτικού σου βίου προσεύχομαι τα βράδια
τώρα που σου στέρησαν το δικαίωμα να ζεις
όπως οι μαθητές στις μάντρες,όπως τα παράσιτα
στις κρατικές εκπομπές του ραδιοφώνου
Εθνικά Προγράμματα Στύσεως
και τα βλέπω όλα τώρα πια πώς γίνονται
χωρίς νόημα,αθόρυβα πίσω από τον τοίχο
το σώμα σου όταν ξαπλώνεις
η απόσταση από την οροφή
η πλάγια γραμμή από τον κεντρικό δρόμο
οι επισκέψεις που αραίωσες
οι ελάχιστες λέξεις σου πεταμένες μες στη μέρα
έμαθα πια πως ζεις τώρα που σταματήσαμε τα γράμματα
και δεν έχουμε άλλο τρόπο να μαλώνουμε
μόνο ένα δρόμο ήξερα στην πόλη σου
έβλεπε στα δικαστήρια και στις χαμένες δίκες
άραγε τώρα στον ύπνο σου
κατεβαίνει εκείνος από το ανοιχτό παράθυρο
και σου ζητάει επίμονα τσιγάρο
νάτος ο φίλος μου μονάχος μες στο πλήθος
να πίνει στην υγεία όλων σας...
Γιώργος Χρονάς
ανασκάπτοντας το παρελθόν
hand with fir cone-escherΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ
Τα χρυσά της αιωνιότητας σκεύη δεν τα βρήκα.
Όμως όχι:
δεν υπήρξα γραφειόσαυρος
αλλά
χαραυγή...
Νίκος Καρούζος
Ως ανθρωπιστική επιστήμη η αρχαιολογία διερευνά καθετί που αφορά τον άνθρωπο και την περαστική ζωή του.Σ'ένα αρχαίο σπίτι που σκάβεται μπορεί τα πάντα να έχουν συμβεί και ο ανασκαφέας είναι ταγμένος να τα ερμηνεύσει.Κύριο εφόδιο λοιπόν, είναι η κατά το δυνατόν γνώση των υλικών κατάλοιπων κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας,για την οποία δεν αρκούν κάποια στοιχεία από τις γνώσεις του αρχαιομέτρη στη χημεία, στη φυσική,στη γεωλογία,στη βοτανική,στη στατιστική ακόμη και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.Αρχίζοντας από την τεχνογνωσία και περνώντας από την ιστορία της τέχνης,καλό θα είναι ο αρχαιολόγος να μην είναι άμοιρος των γνώσεων και άλλων θεωρητικών επιστημών,ακόμη και της ψυχολογίας.Γιατί τελικός στόχος είναι η προσέγγιση κάποιας άγνωστης ανθώπινης ψυχής.Δεν μπορεί κανείς να είναι καλός αρχαιολόγος αν δε φλέγεται για τη ζωή.Ακόμα και από τη φιλοσοφία διδάσκεται ο αρχαιολόγος τον στοχασμό του κόσμου.
Τα προσόντα του καλού αρχαιολόγου δεν μπαίνουν σε σειρά.Φυσικά και δεν είναι πάλι δυνατόν ένας ερευνητής να αντιπαθεί την έρευνα,να μη θέλγεται από έναν λαβύρινθο προβληματισμών,αναζητώντας τη διέξοδο με το δικό του νήμα.Οι Γραφές είναι σχετικά σαφείς:"ο ζητών ευρήσει και τω κρούοντι ανοιγήσεται".Κι όμως, γνώρισα κάποιους αρχαιολόγους στη ζωή μου που περίμεναν-δυστυχώς γι'αυτούς,μάταια-το μεγάλο εύρημα να τους πέσει απ'τον ουρανό,και ίσως γι'αυτό δεν αξιώθηκαν κανένα.Τι ατυχία,αφού δε νοιάστηκαν για την έρευνα,είδαν δηλαδή την εργατικότητα, άλλο ένα προσόν του καλού αρχαιολόγου,σαν κατάρα.Όπως αυτοί που μετονόμασαν την εργασία σε δουλειά,σκεπτόμενοι φυσικά τη δουλεία.Προφανώς έτσι μετέφρασαν τη θεία εντολή στους Πρωτόπλαστους "εν τω ιδρώτι του προσώπου σου φαγείν τον άρτο σου".Οι άλλοι όμως είδαν την εργασία σαν ευχή, ίσως από την αισιοδοξία που αποπνέει η δημιουργία,η οποία βλέπει το μισοάδειο ποτήρι μισογεμάτο.Και φυσικά θεώρησαν την εργασία αναγκαιότητα...
απόσπασμα από το βιβλίο του αρχαιολόγου Γιάννη Σακελλαράκη
"Ανασκάπτοντας το παρελθόν",σελ.37-38
εκδ.Ίκαρος 2006
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)